Borsadan para kazanmak için izlemeniz gerek yollar neler. Acemiler için Borsa Rehberi. Borsa Nasıl Oynanır Altın Kurallar.
Borsadan para kazanmak için alım satım teknikleri neler? Başlık ne kadar güzel değil mi, keşke her şey bu kadar, yazıldığı kadar kolay olsa. Bin bir hayal ile büyük paralar kazanacaklarını umarak borsaya giren yerli yatırımcımız kaybettikleri zaman çok üzülmekteyiz. Borsayı basit bir oyun olarak görüp ev, araba gibi bir çok varlığını kaybeden birçok insan olmuştur. Bu kaybeden insanların ortak noktası borsa ile ilgili çoğunun daha önce hiçbir bilgilerinin olmamalarıdır. Unutmayın borsadan para kazanmak düşündüğünüz kadar kolay değildir.
Bir çok yatırımcı borsada kazanmanın yolları içinde bir çok yola başvurmakta. Bunlardan biride borsada para kazanmak için alınan eğitimler. Tabi ki eğitim alınca da kesin kazanılacak diye bir garanti de yok. Yazı başlangıç olarak çok karamsar gibi görünse de borsada para kazanmak oldukça zor ve risk isteyen bir iş olduğunu kesinlikle unutulmamalıdır. Borsada para kazanmak kadar para kaybetmek de vardır. Sizler için borsadan zengin olanlar borsada para nasıl kazanılır, borsada para nasıl kaybedilir, gibi sorunların cevaplarını vereceğiz.
Borsada para kazanma teknikleri ile birlikte, borsada günlük kazanç elde etmek, borsada kazanmanın yolları ve stratejileri ile birlikte borsa da para nasıl kazanılır gibi soruların cevaplarından önce gelin borsanın ne olduğunu anlayalım. Borsa; belirli kurallar doğrultusunda alım-satıma tabi olan her türlü malın buluştuğu piyasaya verilen isimdir. Biz bu yazımızda hisse senetleri borsalarından bahsedeceğiz.
Hisse senetleri borsaları çok riskli piyasalardır. ülkemizde pek çok kişinin çok para kazanacağı, parasını ikiye hatta üçe katlama hayali ile girdikleri ve çoğu zaman parasını ya batırdıkları ya da çok az birikimini kurtardıkları yüksek miktarda risk taşıyan organize olmuş piyasalar vardır. Genel olarak bu yazı borsada para kazanmak nasıl olur şeklinde olsa da risklerinden de bahsetmemiz gerekmektedir. Konuyu uzatmadan borsada doğru stratejinin önemi ve borsada yatırım nasıl yapılır, gibi soruların cevaplarını anlaşılır bir şekilde cevaplayalım.
Borsada yatırım yaparken dikkat edilmesi gerekenler nelerdir? İlk olarak borsada para kazanmanın mantığından başlayalım. Borsalar genel olarak maalesef ki kazan-kazan şeklinde değil, kazan-kaybet sistemi üzerine kuruludur. Yani borsadaki mantık bir yatırımcı kaybetmeden bir yatırımcı kazanç sağlayamaz. Malum böyle olunca borsalar Türkiye'de uzman brokarlar ve traderlar tarafından maalesef ki avlanma yeri olarak bakılıyor.
Nedeni ise maalesef ki ülkemizde finansal ve ekonomik okuryazarlık oranları oldukça düşük seviyede olmasından. Kimsenin borsada bilinçli bir işlem yapma derdinde değil. Herkes sağdan soldan eşinden dostundan gelen sözde tüyo haberlerine dayanarak yatırım yapmaktadır.
Halk dilinde borsa oynamak denilen platformlarda hisse senetleri işlemleri yapılmaktadır. Hisse senetleri ise firmalar veya şirketlerin bankalardan ya da aracı kurumlardan yüksek faizle borç para almak yerine borsadaki yatırımcılardan çok daha uygun fiyatlarla borçlanma (yatırımcı) mantığı taşırlar. Y şirketi yapacağı yeni yatırımlar için Z bankasından %10 faizle borçlanmak yerine borsada kendisine ortak alır.
Aslında mantık şu şekilde siz bir hisse senedi alırken aldığınız miktar kadar şirkete yatırımcı (ortak) olmuş olursunuz. Ortak olduğunuz için siz de ortaklığın bilincini sahip olmanız gerekir. Bu bilinç ile şirketin edeceği kar ve zarardan sizde payınıza düşeni alırsınız. Peki, ama milyon liralık şirketlere ben nasıl ortak oluyorum ki diyenlere hemen anlatalım.
X şirketinin piyasada 10.000.000 lotluk hisse senedi tanesi 10 liradan işlem görmektedir. Şirket borsaya kote edilmeden önce 100.000.000 lotluk piyasa değerine sahiptir. Burada baktığınız zaman şirketin 100 milyon + 10 milyon lot toplamda 110 milyon lotluk bir sermaye hacim değeri vardır. Bu sermaye değeri aynı zamanda şirketin ödenmiş toplam sermayesini anlatır.
Şirketin borsadaki piyasa değeri ise (PD) toplam hisse senedi sayısı ile hisse senedi fiyatı çarpılarak bulunur. Şirketin borsadaki hisse senedi ücreti sürekli değişebileceğinden dolayı piyasa değeri de değişiklik gösterir. Görüldüğü gibi sıradan bir vatandaş olarak X şirketinden bir tane bile hisse satın aldığınızda şirketin çok az da olsa ortağı olmuş olursunuz. Borsa ile ilgili basit olarak bilmeniz gereken küçük detayları verdikten sonra borsada para kazanmak konusuna geri dönelim.
Borsada Para Kazanmak
Borsada para kazanmak herkesin hayali olsa da genellikle borsaya girmeden önce kenarda köşede uzun yıllardır biriktirdiğiniz az bir miktar paranız ve çok büyük hayalleriniz vardır. İnsanlarımız maalesef ki yıllar boyunca birçok zorlukla biriktirmiş olduğu parasını fazla fazla hayal kurma merakı ve bitmeyen istek ve arzuları yüzünden ve en önemlisi kısa sürede zengin olma hayali ile borsa gibi tamamen riskin olduğu mecralara atarak büyük risk almaktadırlar.
Borsada işlemlerin ve mantığının nasıl gerçekleştiğini bilseler belki de borsayla uzaktan yakından işleri olmayacak. Bilmediği ya da kulaktan dolma bilgiler ile borsa cazip gelmektedir. Bilinmezin, gizlinin cazibesi her şeyde olduğu gibi borsada da fazla olmuştur. Borsada uzman birisi olarak borsada para kazanmak isteyenler için dikkat etmesi gereken işlemleri, yapması geren veya kesinlikle yapmaması gereken işlemleri, borsada riski azaltmanın yollarını, borsada düzenli olarak para elde etmenin tekniklerinianlatacağız.
Borsaya neden yatırım yapılır? İlk önce kendi kendinize borsadaki sorun ve amacınızı belirleyin. örnek olarak borsadan kazanacağız para ile araba, ev almak gibi ya da paranın değerlenmesi, iyi bir getiri sağlamak gibi ne yapacağınızı belirleyin. Burada kendi kendinize belirleyeceğiniz amaç ile sizi borsadaki yapacağınız stratejinize paralel olarak işlem yapmanızı olanak sağlayacaktır.
Borsadaki amacınız 1 yıldan kısa vadeli yatırım yapmak ise daha riskli ve tehlikeli hisse senetlerine veyahut uzun vadeli yatırımı istiyorsanız daha risksiz ve sürekli kazanç elde edebileceğiniz hisselere yönelmelisiniz. Bu ayrım çok önemli bunu mutlaka yapın. Hedefiniz bir profesyonel gibi günlük al-sat işlem yapmak ise bu işlem sizi oldukça yorar. Borsada amaçlarınıza ulaştığınızda bir süre ara verin ve dinlenin. Unutmayın hırs öldürür. Sürekli işlem yapmak çok yorucu ve yıpratıcıdır.
Borsa Nasıl Oynanır?
Borsa nasıl oynanır asıl mesele bu : Aşağıda maddeler haline borsadan para kazanmak için nelere dikkat etmelisinizin cevabı yer almaktadır.
- Risk profilinizi gözden geçirin
- Psikolojinizi kontrol altına alın
- Borsa ile ilgili temel bilgileri öğrenin
- Gündemi takip edin
- Altın kural: Bütün yumurtaları tek sepete koymayın
- Tüyolara inanmayın
- Aşırı fiyat hareketliliği yaşanan hisselerden mutlaka kaçının
- Düzenli kar açıklayan şirketlere yönelin
- Her zaman işlem yapmayın
- Düşüşlerde mutlaka stop loss noktası belirleyin
- Maliyet düşürmeye çalışmayın
Risk profilinizi gözden geçirin
Borsada para kazanmak ne kadar güzel bir duygu ise para kaybetmek de ağır psikolojik yaptırımları vardır. çünkü yıllardır ne zorluklarla biriktirdiğiniz paranızın birkaç saatte gözünüzün önünde eriyip pul olduğunu görmek hiçte kolay bir durum değildir. Bu sebeple hisse senetlerine yatırım yapmadan önce mutlaka risk alma profilinizi, toplam paranızın ne kadarını ne kadar riske atabileceğinizi gözden geçiriniz.
Kendinizi az önce bahsettiğimiz gibi düşük ve orta risk grubu bir hisse senedi alıp daha düşük getiri elde etmek yerine yüksek risk grubundaki spekülatif senetleri tercih ederek daha iyi kazançlar sağlayabilirsiniz. Peki siz risk profiliniz hakkında bilginiz yoksa bununla ile ilgili internette finansal kişilik testleri yaptırabilirsiniz. Böylece sonucunda beklentilerinize ve davranışlarınıza göre bir risk profili oluşturabilirsiniz.
Psikolojinizi kontrol altına alın
Borsada para kazanmak ya da para kaybetmek konusunda insanın psikolojisi oldukça önemli bir görev üstlenmektedir. Nedeni borsada para kaybettiğiniz zaman ne kadar mutsuz iseniz, para kazanırken de bir o kadar tedirgin ve mutlu olursunuz.
Borsa kar almak zordur. Kazanmaya başladığınız zaman her an hisseyi satıp satmama konusunda tereddüt yaşarsınız. örnek olarak 3 TL'ye hisse almışsınız, hisse 4 lira olduğu zaman kardasınızdır kazanmışsındır ama hissenin 5 lira olmasını beklerken hisse 2 liraya düşmüştür. İşte burada her şey psikoloji meselesidir.
Kendisine bir hedef koyan yatırımcı hedefine ulaştığı zaman hemen tüm vesveselerden kurtularak hisseyi satar. Maalesef insanoğlundaki daha fazla kazanıyım duygusu yüzünden çok kayıplar yaşanmıştır. Borsada mantık ile duygular savaş halindedir ama genelde mantık kazanır.
Duygularınıza yenik düşerseniz her şeyde olduğu gibi borsada da çoğu zaman kaybedersiniz. Bu sebeple borsada psikoloji çok önemlidir. Sürekli al-sat şekilde işlem yapmak yerine borsada uzun vadeli yatırımcı olmak borsaya yeni girenler için oldukça iyi sonuçlar verebilir. Yatırımcı psikolojisinin önemi için ve psikolojik hatalar için yatırımcı psikolojisi konulu eğitici kitapları okumanızı tavsiye ederiz.
Borsa ile ilgili temel bilgileri öğrenin
Borsada para kazanmak istiyorsanız borsada alım-satım ile ilgili temel ve ilk bilgileri mutlaka bilmelisiniz. Borsa ile ilgili temel bilgilerden bazıları şöyledir. Finansal ölçüm ile ilgili terimler: Tedavüldeki hisse, hisse hacmi, piyasa değeri, defter değeri, temettü, hisse başı kar ve beta değeri gibi borsadaki temel konuları bilmeniz gerekir. Borsada yatırım yapacağınız hisseyi seçerken bu konulardan yararlanmak işinizi kolaylaştıracağı gibi size para ve güven de verecektir.
Hisse senedi analizi: Hisse senedi seçerken yukarıdaki borsadaki temel bilgileri bilmeniz yeterli olmayacaktır. Hisse senedi analizi yaparken temel analiz ve teknik analiz konularında bilgili olmak sizi diğer yatırımcılardan bir adım öne taşıyacaktır. Temel analiz, hisse senetlerinde bilanço ve gelir tablosu gibi şirketin parasal durumunu göz önüne seren dokümanların ve bilgilerin analizini yaparken, teknik analiz ise fiyatların grafiklere yansıdığı bir analiz türüdür.
Yatırım yapacağınız hisse senedini almadan önce temel ve teknik analiz yaparak hisse senedinde buna göre bir beklenti oluşturmak size yaşayacağınız risk konusunda daha tahmin edilebilecek adımlar atmanıza fayda sağlar.
Gündemi takip edin
Borsada yatırım yapmak istiyorsanız mutlaka günlük ekonomik gündem akışını takip etmelisiniz. Günlük ekonomik aktivite olaylarını kesinlikle kaçırmayın. Bunun için ekonomik kanallarını izleyebilirsiniz. Piyasalara aniden düşecek bir enflasyon ya da bir açıklama ile anında canlı yayın ile bağlanılan bir büyüme haberi borsada beklemediğiniz ani alış ya da satışlara sebep olabilir.
Ekonomik gelişmeleri takip etmek borsada sistemin nasıl yürüdüğünü kavramanıza sebep olacağı için yerli ve yabancı ekonomik gelişmeleri takip etmek borsaya yatırım yapanlar için olmazsa olmaz işlemler arasındadır. Sizlere naçizane tavsiyemiz ülkeyi ilgilendiren küçük ya da büyük ekonomik verilerin açıklanacağı gün borsada al-sat işlemleri yapmamanız. Açıklanan ekonomik veriler hareketli veri akışı nedeniyle piyasada dalgalanmalara, bu da psikolojinizi ciddi manada yıpratabilir.
Altın kural: Bütün yumurtaları tek sepete koymayın
Borsada altın kural olarak geçen kural bütün yumurtaları aynı sepete koymamanız gerektiği kuralıdır. Yapacağınız yatırımda riskinizi düşük tutup getiriyi optimize etmek için bütün varınızı yoğunuzu, birikiminizi tek bir hisseye asla yatırmayın. Borsada ara sıra sektörel dalgalanmalar olur.
örnek vermek gerekirse herhangi sebepten dolayı çimento sektörü ağır darbe alıp en dipleri görürken gıda sektörü oldukça yükselip kar verebilir. Eğer siz böyle bir durumda bütün paranızı çimento hisselerine yatırdıysanız politik değişimlerden etkilenerek tüm paranızı kaybeder ya da zarara uğrayabilirsiniz.
Bu sebeple bütün yumurtaları asla tek bir sepete koymayın tavsiyesinde bulunulur. Genellikle yatırıp yaparken 50-30-20 kuralı tavsiye edilir. örnek verecek olursak 100 bin TL paranızı size göre en düşük riskli gördüğünüz hisseye 50 bin TL, orta risk hisse grubu 30 bin TL, yüksek risk alarak gördüğünüz bir hisseye ise 20 bin TL yatırım yapabilirsiniz. Böylece bu durumda yapacağınız yatırımda hem riskinizi hem de sektörel dalgalanmayı önleyip çok daha makul bir yatırım portföyü oluşturmuş olursunuz.
Tüyolara inanmayın
'Bir yerden tüyo geldi, bu hisse uçacak, bu hisseye sakın girme' diyenlere kesinlikle kulak asmayın. Borsada para kazanmanın mantığını yazının başında belirtmiştik. Borsa sistemi kaybet-kazan sistemi üzerine çalıştığı için herkesin mutlaka kazanabileceği bir piyasa mümkün değildir. O yüzden size gelen harika bir tüyo varsa mutlaka bu tüyoyu başkaları da biliyordur.
Bu yüzden başkalarının analizleri yerine kendi analizinizi kendiniz yapın ve sağda solda kulaktan dolma, Twitter, Forum siteleri, Telegram, Whatsapp ve Facebook gibi mecralarda oluşturulan hisse gruplarındaki tüyolara aldırış etmeyiniz.
Aşırı fiyat hareketliliği yaşanan hisselerden mutlaka kaçının
Borsada kazanma teknikleri nedir? Birinci gün 5 lira, diğer gün 6 lira ertesi gün yine 5 TL olan hisseler vardır. Profesyoneller için fevkalade yüksek spekülatif hisselerden olan bu tür şirketlerden kesinlikle uzak durun. Günlük kazanç için çok kazançlı görünse de bütün birikiminizi birkaç gün çerisinde yarı yarıya indirebilir, hatta tamamını kaybedebilirsiniz.
Bu tür hisseler genel olarak kumar oynamayı seven kişiler için uygun görünmektedir. Borsayı bir yatırım aracı olarak gören ve düzenli gelir elde etmek isteyen kişiler düzenli olarak kar açıklayan ve karlarını ortaklarıyla paylaşan şirketlere yönelmelidirler.
Spekülatif, sürekli oynayan hisselerden belirli bir süre gelir sağlasanız da bir gün kazandığınız parayı kısa bir zaman sonra büyük oranda kaybedebilirsiniz. Bu da sizler için hem psikolojik hem de maddi anlamada kaldırması zor büyük bir yük olabilir.
Düzenli kar açıklayan şirketlere yönelin
Hisse senedi alırken nelere dikkat edilmeli? İlk başlarda açıklamış olduğumuz hisse analiz türlerinden ilki olan temel analize önem vermenizi tavsiye ederiz. Temel analizde şirketlerin üç aylık açıkladığı bilançoları inceleyerek, belirli finansal oranları karşılayıp karşılamadığına bakınız. ülkemizde birçok şirketin bu tür finansal oranları yakalama konusunda sorun yaşasa da akademik ve ekonomik bilgiden uzaklaşmamanızı kesinlikle tavsiye ederiz.
Burada bilançonun önemi düzenli olarak kar açıklayan ve belirli bir geçmişi ve hikayesi olan hisse senetlerini tercih etmemize fayda sağlayacaktır. Düzenli kar açıklayan firma ve yeni yatırımlara devam eden şirket mutlaka karını ortaklarına yansıtıp ve temettü yani kar payı verimi yüksek olurlar.
Bu yüzden piyasa pek duyulmamış ne iş yaptığı pek belli olmayan şirketlerden uzak durmanızı tavsiye ederiz. Aksi halde tüm yatımınızı kaybetme ihtimaliniz çok yüksek olacaktır.
Her zaman işlem yapmayın
Her zaman, her gün işlem yapmak özellikle günlük 'Day Trade' denilen borsa profesyonellerin bile çoğu zaman girmek istemedikleri zor işlemlerdir. Nedeni ise Gün içerisinde yapmış olduğunuz işlemler yüzünden ekrana günün neredeyse 13-15 saati bağlar ve belirli bir zamandan sonra sadece hem psikolojik olarak hem de bedensel olarak da yorulduğunuzu anlarsınız. Bundan dolayı borsaya yeni başlayan kişilere kesinlikle günlük-haftalık işlem yapmalarını önermeyiz.
Borsaya yeni yatırım yapmaya başlamış kişiler finansal bilgi durumları başlangıç ve düşük seviyesinde olacağından uzun vadeli olmasını tavsiye ederiz. Her gün, her an ekrana hissenin fiyatı ne olmuş diye de bakmayınız. Satın aldığınız arabanın, evin, arsanın fiyatına her gün piyasası ne olmuş diye bakmıyorsanız aldığınız hissenin de fiyatına her gün kesinlikle bakmayın. Bu durum sizi panik alış satışlardan koruyacaktır. Aksi takdirde ani yükseliş ve inişlerde psikolojiniz bu dalgalanmalar karşısında panik yapıp anlık alış satış pozisyonlarını alabilirsiniz.
Düşüşlerde mutlaka stop loss noktası belirleyin
Borsadan nasıl para kazanılır? Bizce borsanın en temel kurallarından birisi olan konusu stop loss'tur Nedeni ise Stop loss yani Türkçe karşılığı zararı durdurma noktası ya da satış noktası diye çevirebiliriz. Stop loss bizleri büyük zararlar etmemizi engelleyen sistemdir. örnek vermek gerekirse hisseyi 5 liradan aldınız ve hisse 4,50 lira oldu aklınızda o hisse içini risk profilinize göre bir rakam belirleyip şu fiyata düştüğü zaman borsayı satmanız gerekir.
Aksi durumda piyasada savrulup dibi görebilirsiniz. 5 liradan aldığınız hisse 4,50 oluyor ve içinizden 4,20'den döner, 4,10'dan döner gibi şeyler geçirmeyip psikolojik olarak kendinizi yıpratmayın ve gerektiği zaman borsada zararla çıkmaktan korkmayın. Belki zarar ettiğiniz hissede belki de o sırada yükselen bir hisse senedini kaçırmış olacaksınız. Bu yüzden zararla çıkmaktan korkmayın ve gerektiğinde zarar satışı yapmaktan çekinmeyin.
Maliyet düşürmeye çalışmayın
Borsada yatırımcının en çok yaptıkları yanlış sayılabilecek yöntemlerden birisi de maliyeti düşürme olayıdır. 200 bin lira paranız olduğunu varsayalım. 50 bin lira ile alış yaptığınız bir hisse yüzde 30 dolaylarında azaldı ve siz maliyet düşürerek tekrar alım yaptınız siz aldıktan bir süre sonra tekrar fiyatı düşmeye devam etti.
Bu durumda hem cebinizdeki para eriyecek hem de fırsat maliyetinden dolayı zararda olacaksınız. Maliyet düşürmek yerine size göre belirlediğiniz belirli bir noktada stop loss yani belirli zararda satış yapıp ne olursa olsun hisseden çıkabilirsiniz. Bu sayede daha karlı bir şirkete yatırım yapıp zarar ettiğiniz hissede uzun süre beklemenize hiç de gerek kalmayacaktır.
Borsada Para Kazanma Uygulamaları
Borsa'dan hisse senedi alım satım işlemleri yapan kurumların hepsinin bir mobil uygulamaya sahiptirler. İşlem yaptığınız aracı kurumun Forex uygulamasını, telefonunuzun market uygulamasından indirebilirsiniz.
Borsada Para Kazanmak Helal mi, Haram mı?
En çok sorulan sorular arasında yer alan, Borsada para kazanmak caiz mi, haram mı, helal mi sorusu gelmekte. İslami düşünceye göre kazancını helal bir işle uğraşarak elde eden bir ticari işletmenin veya müessesenin ortağı olmak demek, bu şirketin borsadaki senetlerinden satın almanız durumunda kar ve zararına ortak olmanız anlamına geleceği için dini açıdan bir sakınca teşkil etmemektedir.
