Borsada Ayı, Boğa Tuzağı ve Keriz Silkeleme Nedir? Keriz Silkeleme Operasyonu Nedir? Borsa'da Dikkat edilmesi gerekenler neler?
Borsada ayı tuzağı / ayı sezonu ne demektir sorusuna cevap olarak: fiyat hareketlerinin yükseliş ivmesi (boğa piyasası) sona ererek düşüşün başlaması yani ayı piyasasına girildiği sanılmış şeklindeki yanlış algılanma sonucunda oluşan duruma denmektedir.
Esasen yükseliş trendi varken bir anda fiyatlar çok sert bir şekilde düşerek ve bazı teknik analizler SAT'a dönmüştür. Bazı borsa oyuncuları bu durumda fiyatların çok daha fazla düşeceğini düşünerek satış işlemine geçerler.
Fakat fiyat trendin değişmesine sebep olacak şekilde destek seviyesinin altına inmeyerek ve bu seviyeden tekrar yükselişe geçme durumunda o zaman bir ayı tuzağı oluşmaktadır. Borsada boğa tuzağı ne demektir sorusu için de: bu bahsettiğimiz işlemin tam tersi olarak da boğa tuzağı, grafiği düşüş seyreden fiyatların geri çekilmesinin bittiği ve yükseliş gösterdiği şeklinde yanlış işlem yapma durumunu anlatır.
Kısaca söylemek gerekirse yükselen grafikte bulunan geçici düşüş borsada ayı tuzağı, alçalan grafikte içindeki geçici yükselme durumu ise borsada boğa tuzağı olarak ifade edilmektedir.
Borsadaki boğa piyasası ve ayı piyasası kelimeleri İngilizce 'Bull' yani boğa ve 'Bear' yani ayı kelimelerinden gelmektedir. Fiyatların yükseklik gösterdiği piyasaya boğa piyasası, fiyatların düşük seyrettiği piyasaya ayı piyasası denir. Peki bu ayı ve boğa hayvanlarının neden borsa için kullanıldığına dair değişik görüşler vardır. Bu görüşler içinde en ünlü olanı boğa ve ayıların saldırı şekilleri olarak değerlendirilmektedir.
Ayı saldırı anında pençesini yukarıdan aşağıya doğru şekilde indirirken, boğa ise saldırı yapacağı zaman boynuzlarını aşağıdan yukarıya doğru kaldırmaktadır. Hayvanların bu saldırı şekillerinin fiyat hareketlerine yön verdiği ve bu sebeple borsada yukarıdan aşağıya doğru düşen fiyatların ayı ile, aşağıdan yukarıya doğru şekilde yükselen fiyatların ise boğa piyasası olduğuna dair bir bilgi de bulunmaktadır.
Ayı Tuzağı Nedir?
Borsada fiyat hareketlerinde yükselme durumu yani boğa piyasası sona ererek düşüşün başlaması yani ayı piyasasına girilmiş sanılarak yanlış anlaşılması sonucu oluşan durum şeklinde anlatılır. Uzun süreli yükselen grafik içindeki kısa süreli düşüş grafiği ayı tuzağı iken, uzun süreli düşüş içindeki kısa süreli yükselme durumu ise boğa tuzağı olarak anlatılmaktadır.
Boğa Tuzağı Nedir?
Ayı tuzağının tam tersi olarak de boğa tuzağı, düşüş seyreden fiyat şeklinin geri çekilme işlemi sonlandığı anda yükselişe geçecek şeklinde bir yanlış anlama durumunu ifade eder. Türk Borsasında piyasalarda aynı anda hem boğa tuzağı hem de ayı tuzağının bulunmasına 'keriz silkeleme' ifadesi kullanılır. Bazen manipülatif yani yapay olarak, elindeki hissesi olan yatırımcıları zarar ettirmek adına yapılan işlerde de bu keriz silkeleme ifadesi kullanılır. Ancak boğa tuzağı ve ayı tuzağı diye ayrı kalıpları kullanmak çok daha doğru bir ifade olacaktır.
Keriz Silkeleme Nedir?
Bir yapay işlem sonucuna oyununa giren yatırımcıların paralarının alınması durumuna borsada 'keriz silkeleme' denmektedir. Manipülasyon şu şekilde ifade edilir: önceden planlanıp hazırlanarak yapılan işlemlerin, borsada işlem altındaki sermaye piyasa araçlarının yüksek fiyat veya düşük fiyat verilip uygulanması ile yatırımcılara panik ve zarar verme amacı taşıyan ve bu zararın miktarı kadar para kazanmak ya da diğer kişilere para kazandırmak amacı taşımak anlamına gelmektedir.
Keriz Nasıl Silkelenir?
Manipülasyon işlemlerinin birçok tarafı bulunur. Bu yapay işlemlerin gerçekleştirilme adımlarında bulunan şahıslara; keriz denir, keriz denilen kişileri kandıran kişiler, manipüle yapay işlemlerinden sorumlu olan borsa temsilcileri veya keriz dediğimiz kişiye ilk yatırım yapma imkânı sağlayan sermayedar kişiler veya hisse fiyatlarının veya diğer yatırım araçlarının yükselmesinden para kazanacak kişi veya kişilerdir.
