Bitcoin, değerinin son zamanlarda 58.000 doları görmesi ile ana akım yatırımcıların dikkatini çekti. Peki ama Bitcoin neden yükseliyor?
Bitcoin'in değeri konusu, çok çeşitli yönleri olan karmaşık bir konu olmakla birlikte temel olarak birkaç etken göz önündedir.
Peki Bitcoin'i böylesine değerli kılan nedir?
Belki de Bitcoin'in değeri ile ilgili verilebilecek en basit cevap, milyarder Mark Cuban'ın'belirttiği gibi "insanların ona biçtiği değer" olmalıdır. Bunun yanı sıra başka bileşenlerde'denklemde yerini alırlar ve Bitcoin'i bu denli rakipsiz kılarlar. Bitcoin, altın ve hisse senedi'gibi varlıklarla karşılaştırıldığında daha genç olsa da kendini kanıtlamakta ve kıyasıya'rekabet etmektedir. Birilerinin iddia ettiği gibi Bitcoin'in bir balondan ibaret olup patlaması ve değersizleşmesi'hala mümkündür. Bu ihtimalin yanında aşırı oynaklığı da bir dezavantajdır.
Bitcoin'in geçmişi ve temel kullanım amacı
Satoshi Nakamoto (takma adlı kişi ya da kişiler), 2008'de ana çerçeveyi yazılı biçimde'yayınladı. Ardından Bitcoin tedavüle girdi ve belirli, net bir değere de sahip değildi. Bitcoin'yıllar boyunca hep çevrimiçi toplulukların gündeminde oldu. Bir ödeme yöntemi olarak'hassas kişisel bilgilerinizi vermeniz gerekmeden ödeme yapma avantajı ile de'kıymet'kazandı. İvmesinin yukarı doğru olması ve değerinin yüksek olması durumlarından
bağımsız olarak düşünsek dahi bu tür özellikleri Bitcoin'i kıymetli kılıyor.
'
İnsanlar Bitcoin'i bir kripto borsasında satın alabilirler. Sonra da bir cihazda saklayabilir ya'da internet üzerindeki kişisel cüzdanlarına gönderebilirler. Bitcoin'e kıymet veren şeylerden'biri de kullanıcıların satın aldıkları bitcoin'leri dünyanın hemen hemen her yerine,'istedikleri her zaman diliminde kişisel bilgilerini ifşa etmeden gönderebilmeleridir.
Büyük oyuncuların Bitcoin satın almaları
Bilhassa geçtiğimiz son bir yılda çok sayıda büyük şirket Bitcoin'e yatırım yaptı. Piyasa'değeri en büyük 10 şirketten biri olan Tesla, 8 Şubat 2022'de 1,5 milyar dolar değerinde'Bitcoin satın almıştı. Square ise Ekim 2020'de 50 milyon dolar değerinde bir satın alma yapmıştı.'İş zekâsı firması MicroStrategy ise 1 milyar dolara tekabül eden değerde Bitcoin satın aldı.
Bu firmanın CEO'su olan Michael Saylor ise daha öncelerden Bitcoin'e bulanık nazarlarla'bakan birisiydi. An itibarıyla ise 17.000'den fazla Bitcoin'e sahip.'Dikkate değer diğer bir toplu alım ise salgının başlarında halkta ekonomik huzursuzluklar'da başladığında'ortaya çıkmıştı. Amerika Birleşik Devletleri ise salgında parasal genişlemeye'gitti ve sonra da doların gelecekteki değerini bir muamma olarak bıraktı.
Bitcoin'in değerinin gerekçesi
Dünya çapına yayılmış bir ağ tarafından yönetilen bitcoin ülke sınırlarını tanımayan,'merkezi olmayan bir varlıktır. Fiyatı ise hiçbir hükûmetin, pazarın, borsanın ve'para'biriminin'egemenliği altında değildir. Bazen diğer varlıkların fiyatlarından'etkilenirken'bazen de tamamen başına buyruk, önceden kestirilemeyen bir ritimde yoluna devam eder.
Bazı kripto uzmanları Bitcoin'in "ilişkili olmayan bir varlık" olduğunu öne sürüyor.
Fidelity Digital Assets'in 2015-2020 yılları arasındaki Bitcoin'in getirilerine ve'hareketlerine dair yayınladığı raporda Bitcoin ile diğer varlıklar arasında neredeyse hiçbir'ilişki olmadığı tespiti var.
Blok zinciri teknolojisinde en iyi 100 kişiden 4.sü seçilen Saylor, Bitcoin'in değerli'yönlerini'açıkça dile getirdiği çok sayıda röportaj yaptı. Saylor, Şubat 2022’de Cointelegraph'tarafından yayınlanan bir röportajda şunları söyledi:
"Bence asıl vurgulanması gereken mesele, Bitcoin'in para mühendisliğinin bir başyapıtı
olduğudur."'Saylor'a göre Bitcoin; dünya tarihinde şimdiye kadar tasarlanmış en iyi para.
Saylor; bilhassa bu 2022 yılının Bitcoin'in rüştünü, dünyanın en iyi uzun vadeli yatırım aracı
olduğunu ispat edeceği bir yıl olacağından emin.'Saylor; Bitcoin'in'hükûmetlerin'müdahalesinden uzak yapısını överek kısa vade değil uzun'vadede de bitcoin ediniminin avantajlı olduğuna değindi.
Bitcoin'in kıymetini etkileyen diğer değişkenler
Ulusal para birimlerinin, altının ve diğer varlıkların aksine Bitcoin sınırlı bir arza sahiptir.'Bitcoin üretimleri bittikten sonra dünya üzerinde sadece 21 milyon bitcoin olacak.'Bugünlerde Bitcoin miktarı 18-19 milyon civarı. Madencilik sayesinde sürekli maksimum'sayıya yaklaşarak Bitcoin'ler piyasaya salınmaktadır. Ama madencilik işleri bittiğinde'maksimum salınma miktarı değişmeyecektir.
Bu arada Bitcoin'in değerini nereden aldığını anlamak istersek madencilik için yapılan'çalışma ve masraflara bakmak da yeterli olacaktır. Mark Cuban'ın dediği gibi: "insanların ona'biçtiği değer".
Yatırımcılar, bitcoin sayesinde altın veya gayrimenkul gibi varlıklara nazaran çok daha'zahmetsiz depolama yaparlar ve varlıklarını aktarabilirler. Bitcoin bazıları tarafından dijital'altın olarak da adlandırılıyor.
Nomad Capitalist'e Ocak 2022'de verdiği bir röportajda Saylor şöyle diyordu: "Bitcoin'i'küçümseyemezsiniz. Bu bir tahvil veya hisse senedi gibi itibari bir türev değil. Uzun vadeli'yatırım yapmış olmak istiyorsanız paranızı herhangi bir bozulma olmadan koruyacak
şekilde bitcoin ile şifrelemiş olun."'Yatırımcılar, örneğin 0.001 BTC gibi küsuratlı varlık satın alabilirler. Gemini isimli kripto'para borsasının kurucularından Tyler Winklevoss ise bitcoin ekosistemini internet'ekosistemine benzetiyor ve bitcoin satın almakla bu ekosisteme dahil olursunuz diyor.
Ona göre Bitcoin sahibi olmak "Hangi atın kazanacağından bağımsız olarak at yarışı pistinin
bir kısmına sahip olmak" gibidir. "Yarışlar devam ettiği sürece kazanın siz olursunuz”.
Bitcoin'e Karşı Argümanlar
Son 10 yılda Bitcoin aleyhinde sayısız argüman da dile getirildi. Bu kesimlerin temel'dayanakları Bitcoin'in fiyatlama oynaklığının çok yüksek olmasıydı.'Altın savunucusu ve finansal yorumcu Peter Schiff, Bitcoin konusundaki şüpheci tutumunu'birçok kez dile geldi. Şubat 2022’de attığı bir tweet’te: “Bitcoin madem 50.000 dolara'ulaşmış durumda. 100.000 dolara kadar da çıkma ihtimalini göz ardı edemeyeceğimi itiraf'etmeliyim” dedi ve ekledi:
"Ancak sıfıra inme ihtimali de göz ardı edilemez. 100.000$ 'a kadar geçici bir hareket
mümkün olsa da sıfıra doğru kalıcı bir hareket kaçınılmazdır. Kumar oynamak
istemiyorsanız altın satın alın."'Rus politikacı Anatoly Aksakov da Bitcoin'i bir balondan ibaret görüyor.'Diğer yandan Harvard Üniversitesi profesörlerinden olan Kenneth Rogoff BTC konusunda'tereddütlü olduğunu ifade etti. "Bitcoin'e şüpheyle yaklaştım ve fiyatı yükseldi ancak yine de'ortada Bitcoin savunucularının cevaplaması gereken nihai bir soru duruyor. İnsanlar bunun'değerli olduğunu düşündüğü için mi değerli?
Bu patlayacak bir balon,” diye ekledi. Bitcoin teknik olarak hiçbir şey tarafından desteklenmese de herhangi bir hükûmet, kuruluş, firma, borsa vs. tarafından da kösteklenememektedir. Hiçbir kurumun, kişinin, hükûmetin tekelinde değildir, egemenliğinde, kontrolünde değildir. Kullanıcıların fonlarını tutmalarına yarar. Küresel olarak hızlı bir şekilde işlem yapmalarına yarar.