Swap Nedir? Swap Faizi ne Demek? Swap Oranı Nedir ?

Swap nedir? Swap faizi ne demek? Swap türleri neler? Swap Oranı Nedir ? Forex Swap Örnekleri ile birlikte tüm detaylar bu makalemizde.

Swap ve Swap faizi nedir? Swap faizi, T.C. Merkez Bankası'nın elinde bulundurduğu önemli enstrümanlardan birisidir.

Yabancı yatırımcılar veya elindeki TL'yi satarak, dolar,euro vb enstrümanlara geçmek isteyen bireysel yatırımcılar için caydırıcı niteliktedir.

Swap faizi, yatırımcıların mevcut kayıplarının en aza indirilmesi ve dolayısıyla ortaya çıkardığı avantajlar ile alış satışlarda kararlar almasına yön vermektedir.

Peki, swap ne demek ve swap faizi tam olarak nedir? Swap sözleşmesi nedir, swap anlaşması nasıl yapılır ve swap anlaşması nedir, merkez bankası swap nedir gibi soruların cevaplarını bu yazımızda detaylı şekilde bu konuyu ele alıyoruz.

Swap Ne demek ?

Swap kelimesinin sözlük anlamına baktığımızda takas, değiş/tokuş manasına gelmektedir. Forward piyasalarda swap işlemleri, farklı faiz türlerine sahip (sabit ve değişken faizli) borçların birbirleri ile takası olarak tanımlanmaktadır.

Swap Oranı Nedir ?

Piyasada üç tipte swap işlemi vardır. Sırası ile; para swapı, faiz swapı ve çapraz döviz swapı olarak ayrışır.

Özetle swap türlerine bakalım;

11) Çapraz döviz swapı işlemleri; farklı para birimleri ve farklı faiz yapısı üzerine (sabit ya da değişken) borçlanmış olan taraflar, diğer tarafın borcuna ilişkin anapara ve faiz ödemelerini yerine getirmek üzere anlaşarak gerekli yükümlülüğü yerine getirmelerine verilen isimdir.

2) Para swapı işlemleri; tarafların daha öncesinde anlaştıkları oran ve koşullarda, belirli miktardaki para birimlerini takas ederek gerçekleştirdikleri işleme verilen isimdir.

3) Faiz swapı işlemleri; gösterge bir anapara meblağı üstünden farklı faiz oranı esaslarına göre hesaplanacak faizlerin iki taraf arasında anlaşılan vadelerde değişimini öngören bir sözleşmedir diyebiliriz.

İş bu sözleşmede, aynı para biriminden olan borçların, sadece faiz ödemelerinin yapısı değişmekte olup anapara değişimi gerçekleşmemektedir.

Forex Swap Nedir ?

Forex piyasalarında swap deyimi, gecelik taşıma maliyeti/gecelik faiz olarak geçer. Forex piyasalarında işlem gören tüm döviz çiftlerinde, swap maliyeti bulunur. Swapsız forex hesap tipine ise, 'islami' veya 'swapsız forex' hesabı denilmektedir.

Forex swap oranları hesaplanırken, iki ülke para birimlerinin arasındaki faiz farkları dikkate alınacaktır.

Foreks piyasasında yapılan işlemler, MetaTrader 4 olarak bilinen elektronik işlem platformu üzerinden gerçekleşmemektedir. Bu platformda, swap faizi/swap faizleri, döviz cinsi olarak Amerikan Doları (USD) olarak gösterilir.

Fakat sadece uluslararası piyasalarda, başka elektronik işlem platformlarında swaplar, point cinsinden de gösterilmektedir. Aşağıda verdiğimiz örnekte swap point'lerini siz de bulabilirsiniz.

Swap pointlerin okunması şu şekildedir:

USDTRY (Dolar/TL) paritesinde, 1 lot kısa pozisyona sahip olunması demek, gecelik olarak, 57 TRY swap faizi elde edilir.

USDTRY (Dolar/TL) paritesinde, 1 lot uzun pozisyona sahip olunması durumunda ise gecelik olarak , 66 TRY swap faizi ödenecektir.

Swap Point Hesaplama

Yukarıda ki örnek üzerinden devam edecek olursak, swap pointleri aşağıdaki şekilde para birimine çevirebilirsiniz.

USDTRY paritesinde, 1 lot uzun pozisyonumuzun bulunduğunu düşünelim. 1 lot pozisyon büyüklüğü olarak döviz çiftlerinde 100.000 birime denk gelmektedir.

Söz konusu paritede uzun pozisyonun swap maliyetini (0.00066), pozisyon büyüklüğü olan 100.000 ile çarptığımızda 66 sonucuna ulaşmış oluruz. Foreks işlemlerinde oluşan kar/zarar hesabı baz döviz cinsinden değil de, karşıt döviz cinsi dikkate alınarak hesaplanır. Buna göre -66 sonucu TRY cinsindedir.

Rakamın eksi olması, swap maliyetine yatırımcı olarak bizim katlanacağımız anlamına gelmektedir. Bu rakamın neden eksi olduğu aşağıdaki forex swap örneklerinde daha detaylı anlatacağız.

Forex Swap Örnekleri

EURTRY (Euro/TL) paritesinde, alış yapmak (long) demek, Euro alıp karşılığında TL sattığımız anlama gelmektedir. EURTRY satmak demek (short), Euro satıp karşılığında TL alacağız anlamına gelecektir. Euro politika faizi %0.05, Türk Lirası siyaset faizi ise %19.00 düzeyinde bulunmaktadır.

Bu sebepler ile, EUR alıp (elde tutup), karşılığında TL borçlanmak, swap maliyetine katlanacağımız anlamına gelmektedir.

Yukarıda aktardığımız bilgiler ile, 1 lot EURTRY 2.80 fiyatından alış (long) yaptığımızı düşünelim. Bu işlem, aslına bakarsak 100.000 Euro alıp, karşılığında ise 2.80 kurdan 280.000 TL satmak anlamına gelir.

Euro faizini %0.05 olarak varsayarsak, 100.000 Euro için günlük 0,11 Euro faiz getirisi elde edilecektir. TL faizini %7.5 olarak düşünürsek, 280.000 TL sattığımız için günlük 48.91 TL borçlanma faizi ödeyeceğiz.

Aslında, özet olarak 1 lot EURTRY alış işlemi için yaklaşık 48.91 TL günlük swap maliyetimiz olacaktır. EURTRY satış (short) işlemi gerçekleştirmiş olsaydık, yukarıdaki örneğin tam tersi olacak ve swap gelirimiz olacaktı.

Hesaplama işlemleri aynı şekilde yapılmakta, tek fark burada Euro borçlanıp, TL faizi elde etmektir.

Swap Oranı Nedir ? Forex yatırımcılarının en çok merak ettiği konulardan biri olan swap oranları basit manada, işlem yapılan paritede iki para biriminin faiz oranı farkından ortaya çıkar ve yatırımcı eğer açmış olduğu pozisyon ile birlikte yeni bir tarihe geçerse bu oranlardan + veya - etkilenir.

Eğer açılan bir pozisyon gün değişmeden kapatıldıysa yani gün içinde yapıldıysa o zaman herhangi bir swap söz konusu olmaz. Bunu bir örnekle açıklayacak olursak; aralarında oldukça fazla faiz farkı olan Amerikan Doları ( faiz oranı=0,25% ) ve Türk Lirası ( 7,75% )nı ele alalım. Eğer yatırımcı dolar tl paritesinde BUY ( Alım ) işlemi yaptı ise USD'nin yükseleceğini ve Türk Lirası'nın değer kaybedeceğini düşünerek ABD Doları almış karşılığında ise Türk Lirası'nı satmış demektir.

Burada yatırımcı faiz oranı düşük olan para birimini satın alıp karşılığında faiz oranı yüksek olan para birimi Türk Lirası'nı sattığı için, gün sonunda pozisyonunu kapatmayarak yeni güne taşıdığı USD/TRY pozisyonunda swap faizi ödemek zorunda kalacaktır.

Öte yandan bunun tam tersi, dolar tl paritesinde SELL ( Satış ) işlemi yapan bir yatırımcı ise mevcut pozisyonunu yeni tarihe taşır ise swap geliri elde edecektir. Ayrıca forex piyasası işlemleri 2 gün valörlü olduğundan genellikle Çarşamba günleri swaplar x3 olarak yansıtılır ve hafta sonuna denk gelen zaman diliminin swapları hafta içinden uygulanmış olur.